تحول مرتبۀ ترخانی در انتقال از جامعۀ تورانی به ایران عصر مغول

نویسندگان

عبدالرسول خیراندیش

دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه شیراز

چکیده

ترخان لغتی ترکی به معنای آزاده معاف از انجام خدمات یا مصون از مجازات و مرتبه ای شناخته شده در میان ترکان و مغولان بوده است. چنان که چنگیزخان به دو نفر که در موقعیتی بسیار حساس و خطرناک به او کمک کرده بودند، چنین مرتبه ای داد. نه تنها منابع ایرانی تاریخ مغول به این رخداد توجهی خاص نشان داده اند، بلکه بعدها چنین مرتبه ای به وسیله دولت مغول در ایران (ایلخانان) نیز برقرار شد. از آن جا که در مناسبات حقوقی و مدنی جامعه ایرانی چنین پدیده ای سابقه نداشت، در قدم اول حضور ترخان هایی از مغولان در ایران، عاملی جالب توجه برای ثبت در تاریخ دانسته شده است. اما طی تحولاتی که در ایران عصر ایلخانی پدید آمد، مرتبۀ ترخانی برای مصونیت از مجازات در جرائم مربوط به دربار و دیوان و سرانجام برای کسب معافیت مالیاتی کاربرد یافت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحول مرتبۀ ترخانی در انتقال از جامعۀ تورانی به ایران عصر مغول

ترخان لغتی ترکی به معنای آزادة معاف از انجام خدمات یا مصون از مجازات و مرتبه ای شناخته شده در میان ترکان و مغولان بوده است. چنان که چنگیزخان به دو نفر که در موقعیتی بسیار حساس و خطرناک به او کمک کرده بودند، چنین مرتبه ای داد. نه تنها منابع ایرانی تاریخ مغول به این رخداد توجهی خاص نشان داده اند، بلکه بعدها چنین مرتبه ای به وسیلة دولت مغول در ایران (ایلخانان) نیز برقرار شد. از آن جا که در مناسبات...

متن کامل

نظام حقوق کیفری ایران در عصر مغول

نظام حقوق کیفری، به منزله مجموعة روش­های کیفری مقابله جامعه با پدیده جرم؛ متأثر از نظام سیاسی، باورها، عقاید، دین و اخلاق  حاکم بر جوامع است. به دنبال سلطه مغول بر ایران، نظام حقوقی این کشور با دگرگونی­هایی رو به رو شد. نظام برگرفته از احکام شریعت اسلامی و فقه متزلزل شد و احکام و قوانین  جدیدی وضع گردید. مغولان برای نظم بخشیدن به جامعه به ترتیب اولویت، از یاسای چنگیزی و سپس یرلیغ غازانی و تزوک ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات تاریخ اجتماعی

جلد ۱، شماره ۲، صفحات ۳۹-۴۹

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023